Akte 4: Le cas Nele Marian / De Nele Marian zaak
Twee dozen, de enige twee containers gewijd aan een vrouw met een bepaald ras in het Archief voor Vrouwengeschiedenis. Ze bevatten de overblijfselen van de persoonlijke bezittingen van Mathilde Idalie Huysman, een Belgisch-Congolese schrijfster en dichteres die publiceerde onder de naam Nele Marian. Twee dozen om het leven te reconstrueren van deze vrouw die in 1906 werd geboren uit een relatie tussen een Belgische soldaat en een jong meisje uit de streek van Lisala. Twee dozen. Het is niet veel om een leven samen te vatten dat een hele eeuw omspant, niet veel om de dubbelzinnige weg te begrijpen van een vrouw die zich uitte onder het koloniale tijdperk, onder het nazi-tijdperk en die zich vervolgens helemaal niet uitte. Twee dozen is het uitgangspunt van deze voorstelling, die twee actrices samenbrengt en de herinnering wil cultiveren aan wat niet bewaard is gebleven.
Akte 5: Suzan-ne(s)
Het Belgische wetboek van strafrecht vermeldde homoseksualiteit voor het eerst in 1965 - om discriminerende redenen. Voordien bestond homoseksualiteit niet, en lesbiennes nog minder, omdat velen van hen onder sociale druk trouwden - wat minder het geval was voor hun mannelijke tegenhangers.
Suzan Daniel (Suzanne de Pues), geboren in 1918, zette in 1931 een nooit eerder geziene stap: op 14-jarige leeftijd publiceerde zij als eerste Belgische vrouw een filmrecensie. In de brieven aan de redactie van het tijdschrift Film was zij vol lof over "Jeunes filles en uniforme", een lesbische film geregisseerd door Léontine Sagan. Op 14 februari 1933 schreef ze: "Ik vind het mooi. Helaas, het is een vrouw".
In de jaren 1950 specialiseerde ze zich in de psychoanalyse en nam ze deel aan verschillende internationale congressen over seksuele gelijkheid: ze trachtte de plaats van homoseksualiteit - in het bijzonder lesbische vrouwen - in de Belgische samenleving te problematiseren. In 1953 richtte zij het "Cultureel Centrum van België" op, de eerste Belgische LGBT-vereniging, waar zij de enige lesbische vrouw was. Enkele maanden later zei een van de leden: "Ik laat me niet door een vrouw commanderen". Uitgeput, verbitterd en aan het eind van haar strijd, verliet Suzan haar activistische leven.
Het eerste LGBT-archief in België, opgericht in 1996, draagt haar naam. Zij was zeer ontroerd door dit initiatief en liet vele archieven na. Deze documenten zijn kostbaar, vooral omdat Suzan Daniel de enige Franstalige lesbische vrouw is die in haar archieven zichtbare sporen van haar homoseksualiteit heeft nagelaten en zo deelneemt aan de moeizame reconstructie van een Belgische LGBT-geschiedenis aan het begin van de 20e eeuw.
Distribution
REGIE Laure Lapel, Solène Valentin, Marie Diaby, Lou Joubert, Leila Devin | AUTEURS Marthe Degaille, Marie Vaiana, Capucine Berthon | VERTALERS Marie Coyard, Julie Jaroszewski, Souâd Toughraï, Léa Quinsac, Lara Van Drooghenbroek, Lauryn Turquin, Rebecca Fels, Maya Lombard, Rokia Bamba, Duy Nhân N’Guyen, Yasmine Yahiatene, Marie Diaby, Tamara Kalvanda, Estelle Strypstein, Yasmina Al-Assi | ASSISTENT-REGISSEUR Judith Ribardière | SCENOGRAFIE La Collective Crabe - Camille Rolovic, Clémence Jussaume, Hélène Beutin, Marie Menzaghi, Nathalie Moisan | ALGEMENE REGIE EN LICHTPLAN Ines Isimbi, Lou Van Egmond, Françoise Pierre | KOSTUUMS Solène Valentin, Milena Forest | DRAMATISCH ONDERSTEUNINGSCOMITÉ Jeannine Dath, Marie-Cécile Henrion, Anne Thuot, Penda Diouf, Clotilde Moynot, Camille Khoury, Miriam Youssef
Credits
ARTISTIEKE DIRECTIE EN PRODUCTIE Ecarlate la Cie - Elsa Poisot et Sonia Boutitie | COPRODUCTIE Mars - Mons arts de la scène, La Maison poème | Midis de la poésie – FrancoFaune, FAME festival, Arts et Publics, le Centre des Arts Scéniques, la SACD, le CED-WB, la Coop en Shelter Prod | MET HULP VAN Ministère de la Fédération Wallonie-Bruxelles aux services Culture, Egalité des chances et Education Permanente, la Cocof aux services Culture et Egalité des chances et lutte contre les discrimination, de la Région Bruxelles Capitale (Equal), de la Loterie Nationale | MET DE STEUN VAN la Chaufferie - Acte 1, de la Bellone, de Passa Porta, du Festival Voix de Femmes, du Carhif, de Mundaneum, des Archives et Musées de la Littérature, de la Balsamine, du CC Uccle, de Garage 29, du BAMP, du Théâtre Océan Nord de la Fabrique de Théâtre, de la Ville de Bruxelles au service Culture, de taxshelter.be, ING et du tax-shelter du gouvernement fédéral belge.